بررسي رابطه بين بارش و توپوگرافي در دامنه هاي شرقي و غربي منطقه کوهستاني تالش

براي مطالعه روابط بين بارندگي و ويژگي هاي جغرافيايي و توپوگرافي دامنه هاي شرقي و غربي کوهستان تالش، متغيرهاي توپوگرافي و جغرافيايي شامل ارتفاع، عرض جغرافيايي، فاصله تا منبع تامين کننده رطوبت و متغيرهاي توپوگرافيک ديگري، از جمله شيب، جهت دره ها و فاصله تا مانع انسدادي در جهات هشتگانه جغرافيايي بررسي شده اند.براي انجام اين تحقيق، از آمار بارش 26 ساله ( 1385-1360) 41 ايستگاه هواشناسي و باران سنجي موجود در منطقه استفاده شده است. متغيرهاي توپوگرافي ـ جغرافيايي نيز با استفاده از نقشه هاي توپوگرافي 1:50000 و 1:100000 و 1:250000 و عکس هاي ماهواره اي منطقه استخراج شده اند. ضرايب همبستگي بين متغيرهاي توپوگرافي - جغرافيايي با انواع بارش هاي سالانه و فصلي، در دامنه هاي شرقي و غربي محاسبه شده و معادلات پيش بيني بارش هاي منطقه با روش رگرسيون گام به گام تهيه شده اند.نتايج پژوهش نشان مي دهند که بارندگي دامنه هاي شرقي تالش، بسيار بيشتر از دامنه هاي غربي آن است و کوهستان تالش به صورت سدي در برابر بارش هاي خزري عمل کرده، از نفوذ هواي مرطوب به سمت دامنه هاي غربي تالش جلوگيري مي کند. متغير ارتفاع در دامنه هاي غربي رابطه مثبت و در دامنه هاي شرقي رابطه منفي با بارش ها دارد. همچنين اثر متغيرهاي توپوگرافي با جهت جغرافيايي نيز تغيير مي کند. يافته هاي تحقيق نشان مي دهند تاثير متغيرهاي توپوگرافي در دامنه هاي شرقي تالش بيشتر از دامنه هاي غربي آن بوده، در فصل زمستان کمترين مقدار تاثيرگذاري عوامل توپوگرافي و جغرافيايي را بر روي بارش هاي هر دو دامنه مشاهده مي کنيم.

منبع اصلی مقاله:

ساری صراف، ب.، و رجایی، ع.، و مصری علمداری، پ. (1388). بررسی رابطه بین بارش و توپوگرافی در دامنه های شرقی و غربی منطقه کوهستانی تالش. جغرافیا و برنامه ریزی محیطی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان), 20(3 (پیاپی 35)), 63-84. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=103350